Bu söylenenler ışığında G. Sartori’nin garantist anayasa, nominal – sözel anayasa ve görünüşte – sahte anayasa kavramları ne anlama gelir?

Anayasacılık düşüncesinin özünde devlet iktidarı karşısında vatandaşın temel hak ve özgürlüklerinin korunması bulunur. Bu nedenle de anayasalar devleti değil vatandaşı korumak için yapılır. Dolayısıyla hak ve özgürlükleri sınırlandıran bir düzenlemenin anayasa ile yapılması anayasacılık düşüncesiyle bağdaşmaz. Bu söylenenler ışığında G. Sartori’nin garantist anayasa, nominal – sözel anayasa ve görünüşte – sahte anayasa kavramları ne anlama gelir?

Garantist anayasa, devlet iktidarını sınırlandıran temel hak ve özgrülükleri garanti altına alan anayasadır. Örnekleri ABD ve Batı Nominal (sözel) anayasa iktidarı düzenleyen ama sınırlandırmayan anayasadır.

Görünüşte anayasa / sahte anayasaların da metinlerinde gerçek anayasalar gibi temel hak ve hürriyetleri koruyan hükümlere yer verdiği görülür. Ama bu hükümler fiiliyatta uygulanmaz. Bunlar ölü harflerden başka bir şey değildir. Gerçekte bu anayasalar tuzak anayasalardır. Eski Doğu Bloku, komünist devlet anayasaları bunlara örnektir.